Τεχνικός Ασφαλείας
Υπηρεσίες Τεχνικού Ασφαλείας:
Το τεχνικό γραφείο μας δραστηριοποιείται στη πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου, στη διαχείριση της επικινδυνότητας και την προστασία περιβάλλοντος σε επιχειρήσεις με στόχο την δημιουργία ασφαλούς και παραγωγικού κλίματος εργασίας.
Το πρώτο Προεδρικό Διάταγμα σχετικά με την Υγιεινή & Ασφάλεια των Εργαζομένων,το Π.Δ. της 14/03/1934 "Περί υγιεινής και ασφάλειας των εργατών και υπαλλήλων των πάσης φύσεως βιομηχανικών και βιοτεχνικών εργοστασίων, εργαστηρίων κλπ", ψηφίστηκε στο διάστημα της περιόδου του μεσοπολέμου, 1934, και αρκετές από τις διατάξεις του παραμένουν ενεργές μέχρι τις ημέρες μας.
Το επόμενο σημαντικό βήμα προόδου σε θέματα σχετικά με την «Υγιεινή & Ασφάλεια των Εργαζομένων» σημειώθηκε πολλά χρόνια αργότερα, μόλις το 1985, και αφορούσε την ψήφιση ενός Νόμου, του Ν. 1568/1985, ο οποίος καθιέρωνε το θεσμό του Τεχνικού Ασφάλειας.
Ο Τεχνικός Ασφάλειας οφείλει να αναφέρεται στον Εργοδότη της επιχείρησης και να παρέχει υποδείξεις και συμβουλές, γραπτά ή προφορικά, σε θέματα σχετικά με την Ασφάλεια της Εργασίας και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων. Τις γραπτές υποδείξεις πρέπει να τις καταχωρεί σε ειδικό βιβλίο της επιχείρησης το οποίο καλείται: «Βιβλίο Γραπτών Υποδείξεων Τεχνικού Ασφάλειας». Επίσης, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να λαμβάνει γνώση ενυπογράφως των υποδείξεων που καταχωρούνται στο βιβλίο αυτό.
Πιο αναλυτικά, ο Τεχνικός Ασφάλειας:
- Είναι ο σύμβουλος της επιχείρησης στα θέματα υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας. Η πρόληψη των ατυχημάτων, η οργάνωση αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών και η πρόταση ασφαλών μεθόδων κατά την εκτέλεση της εργασίας είναι αναγκαία στοιχεία για την βελτίωση της ασφάλεια των εργαζομένων της επιχείρησης.
- Έχει υποχρέωση να ελέγχει και να επιβλέπει την ασφάλεια των εγκαταστάσεων.
- Είναι υποχρεωμένος να προτείνει μέτρα προληπτικής συντήρησης των μηχανημάτων.
- Έχει υποχρέωση να υποδεικνύει ασφαλείς μεθόδους εκτέλεσης παραγωγικών διαδικασιών.
- Έχει καθήκον να προτείνει τα απαιτούμενα μέσα ατομικής προστασίας για την ασφάλεια των εργαζομένων.
- Είναι υποχρεωμένος να διερευνά, να καταγράφει και να παρακολουθεί τα εργατικά ατυχήματα.
- Έχει ευθύνη στο να εκπονεί τα σχέδια αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών (όπως σε περίπτωση φωτιάς, σεισμού, τρομοκρατικής ενέργειας) και να εκπαιδεύει ανάλογα τους εργαζόμενους.
- Έχει υποχρέωση να πραγματοποιεί μετρήσεις φυσικών, χημικών και βιολογικών παραγόντων στο εργασιακό περιβάλλον.
- Οφείλει να προτείνει την σωστή σήμανση του χώρου εργασίας.
- Είναι υποχρεωμένος να καταστρώνει το πλάνο διαφυγής σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης.
- Οφείλει να προτείνει εργονομικές βελτιώσεις και γενικότερα βελτιώσεις του εργασιακού περιβάλλοντος.
- Έχει υποχρέωση να υποστηρίζει την επιχείρηση σε περίπτωση ατυχήματος και να συνεργάζεται με τους νομικούς της συμβούλους.
- Έχει καθήκον να συνεργάζεται με τον Ιατρό Εργασίας.
- Είναι υποχρεωμένος να τηρεί πάντοτε το επιχειρησιακό απόρρητο.
Έπειτα, πέρασαν σχεδόν δέκα χρόνια μέχρι την ψήφιση του Π.Δ. 17/1996, σύμφωνα με το οποίο ο κάθε εργοδότης που απασχολεί στην επιχείρησή του έστω και έναν (1) εργαζόμενο, οφείλει να απασχολεί Τεχνικό Ασφάλειας. Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με την Εγκύκλιο 130297/15-7-1996 του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, η οποία είναι επεξηγηματική του Π.Δ. 17/1996:
"Ο εργοδότης είναι υπεύθυνος για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων στην επιχείρησή του και δεν απαλλάσσεται από αυτή την ευθύνη του, ούτε όταν οι εργαζόμενοι δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους, ούτε όταν αναθέτει τα καθήκοντα προστασίας και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου στον Τεχνικό ασφάλειας ή / και στον Ιατρό Εργασίας ή / και σε αρμόδιες Εξωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης (ΕΞ.Υ.Π.Π.)".
Επιπλέον, κάθε επιχείρηση, κατά την θεώρηση των προγραμμάτων ωρών εργασίας που πραγματοποιείται στην οικεία Κοινωνική Επιθεώρηση Εργασίας μία φορά ανά έτος, ή σε περίπτωση νέων προσλήψεων, οφείλει, σύμφωνα με τον Ν. 2874/2000, να αναγράφει και το όνομα του Τεχνικού Ασφάλειας που απασχολεί, η δε σύμβαση εργασίας - πλήρους ή μερικής απασχόλησης -, ή έργου, ή παροχής υπηρεσιών, κοινοποιείται υποχρεωτικά στην αντίστοιχη - οικεία Τεχνική - Υγειονομική Επιθεώρηση Εργασίας.
Η εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου, είναι το προϊόν μιας συνεχούς διαδικασίας, που εμπεριέχει το σύνολο των ενεργειών πληροφόρησης, τεκμηρίωσης και καταγραφής των συνθηκών εργασίας, από τη φάση της απλής περιγραφής της παραγωγικής διαδικασίας μέχρι και τις τελικές φάσεις προσδιορισμού των βλαπτικών και επικίνδυνων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων και των πληροφοριών σχετικά με την επίδραση του εργασιακού περιβάλλοντος στην ανθρώπινη υγεία. Ο δυναμικός χαρακτήρας αυτής της διαδικασίας, εκφράζεται μέσω της αξιολόγησης των επεμβάσεων για την προστασία και πρόληψη της υγείας των εργαζομένων, καθώς και με την παρακολούθηση της εξέλιξης των κινδύνων, σε σχέση με την προσαρμογή της τεχνολογίας στις παραγωγικές απαιτήσεις.
Στόχοι της Μελέτης Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου:
- Εντοπισμός των πηγών κινδύνου που δημιουργούνται κατά την εργασία.
- Αξιολόγηση των κινδύνων με στόχο την πλέον ενδεδειγμένη επιλογή: εξοπλισμού εργασίας, χρησιμοποιούμενων μέσων, της διαμόρφωσης του χώρου εργασίας και της οργάνωσης της εργασίας.
- Έλεγχο της επάρκειας των εφαρμοζόμενων μέσων και τρόπων προστασίας.
- Ιεράρχηση των ενεργειών που πρέπει να γίνουν, εφόσον, ύστερα από την εκτίμηση, διαπιστωθεί ότι απαιτούνται πρόσθετα μέτρα πέραν των υπαρχόντων.
- Καθορισμός της διαδικασίας διασφάλισης της Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων.
- Καθορισμός της διαδικασίας ενημέρωσης Αρμοδίων Αρχών, Εργαζομένων και Διοίκησης σχετικά με τα ατυχήματα.
- Προσαρμογή των παραγωγικών διαδικασιών και μεθοδολογίας εκτέλεσης εργασιών, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις και προδιαγραφές.
Κλείνοντας αυτή τη χρήσιμη εισαγωγική ενότητα, είναι απαραίτητο να γνωρίζετε ότι κάθε εργοδότης μιας επιχείρησης που παραβαίνει από αμέλεια ή σκοπίμως το σύνολο των διατάξεων των προλεχθέντων νόμων, υφίσταται διοικητικές & ποινικές κυρώσεις, όπως αυτές ορίζονται με το Ν. 2224/1994, ο οποίος συμπληρώθηκε με τους Ν. 2639/1998, Ν. 3144/2003, Ν. 3227/2004 & Ν. 3385/2005.
Συχνές Ερωτήσεις:
Η νομοθεσία που απαιτεί την ύπαρξη τεχνικού ασφαλείας και "γιατρού εργασίας" στις επιχειρήσεις, αποτελείται από τα εξής βασικά νομοθετικά κείμενα:
- Ν. 1568/85 (ΦΕΚ 177/Α/85) "Υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων"
- Π.Δ. 294/88 (ΦΕΚ 138/Α/88) "Ελάχιστος χρόνος απασχόλησης τεχνικού ασφάλειας και γιατρού εργασίας, επίπεδο γνώσεων και ειδικότητα τεχνικού ασφαλείας για τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του άρθρου 1 του Ν.1568/85"
- Π.Δ. 17/96 (ΦΕΚ 11/Α/96) "Μέτρα για την βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία σε συμμόρφωση με τις οδηγίες 89/391/ΕΟΚ και 91/383/ΕΟΚ"
- Π.Δ. 159/99 (ΦΕΚ157/Α/3-8-99) "Μέτρα για την βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κλπ (τροποποίηση Π.Δ. 17/96)"
Η νομοθεσία αυτή, όπως και όλη η υπάρχουσα νομοθεσία για την υγιεινή και την ασφάλεια των εργαζομένων υπάρχει στο Ελληνικό δικτυακό τόπο osh.gr στην υποκατηγορία νομοθεσία. Μελλοντικά θα την βλέπετε και από τον δικτυακό τόπο του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων ypergka.gr, στα θέματα ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων. Επίσης υπάρχει και σε βιβλία που έχει εκδόσει η Δ/νση Συνθηκών εργασίας του Υπουργείου Εργασίας (στην οδό Επικούρου 29 (κάθετος της Πειραιώς απέναντι από τον Ο.Α.Ε.Δ. Πειραιώς 52, πριν την πλατεία Κουμουνδούρου, τηλέφωνα επικοινωνίας: 32.14.105,32.14.436,32.13.673, e-mail: grhsa@compulink.gr) και από το ΕΛΙΝΥΑΕ (elinyae.gr, Λιοσίων 146 & Θειρσίου 6, τηλ. 0108200100, fax 0108213270).
Με βάση τη νομοθεσία όλες οι επιχειρήσεις εφόσον απασχολούν έστω και έναν εργαζόμενο πρέπει να έχουν τεχνικό ασφάλειας. (Π.Δ. 17/96, άρθρο 4, παράγραφοι 1 και 2).
Πρέπει να έχουν "γιατρό εργασίας" όσες επιχειρήσεις απασχολούν από 50 και πάνω εργαζόμενους ή όσες έχουν έστω και έναν εργαζόμενο εφόσον οι εργασίες τους είναι σχετικές με μόλυβδο, αμίαντο, βιολογικούς παράγοντες (Π.Δ.94/87, Π.Δ. 70α/88, Πδ.186/95).
Σε επιχειρήσεις που απασχολούσαν πάνω από 150 εργαζόμενους στις 1.6.85 από το 1985 (Ν.1568/85). Σε επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 50 εργαζόμενους για τον "γιατρό εργασίας" και έστω 1 εργαζόμενο για τον τεχνικό ασφαλείας από το 1996 (Π.Δ. 17/96).
Οι επιχειρήσεις χωρίζονται με βάση την επικινδυνότητά τους σε τρεις κατηγορίες, την Α (υψηλή επικινδυνότητα), την Β (μέση επικινδυνότητα) και την Γ (χαμηλή επικινδυνότητα). Η κατηγοριοποίηση αυτή γίνεται στο Π.Δ. 294/88 στο άρθρο 2 ανάλογα με τον κωδικό κλάδου οικονομικής δραστηριότητας κάθε επιχείρησης (ΣΤΑΚΟΔ 1980) όπως ορίζεται από την Στατιστική Υπηρεσία
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α
ΚΩΔΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜ.
1. Ορυχεία άνθρακα
11
2. Μεταλλεία-Λατομεία
12, 14, 15
3. Υδρογονάνθρακες και γηγενή καύσιμα αέρια
13
4. Χημικές Βιομηχανίες:
4.1. Παραγωγή οξέων, βάσεων, αλάτων και χημικών λιπασμάτων
311
4.2. Παραγωγή πλαστικών υλών, συνθετικών ρητινών και τεχνητών ινών
312
4.3. Παραγωγή πετροχημικών
313.1
4.4. Παραγωγή οργανικών χρωστικών ουσιών
313.2
4.5. Παραγωγή πεπιεσμένων αερίων, ξηρού πάγου και ανθρακασβεστίου
313.5
4.6. Παραγωγή λοιπών βασικών προϊόντων
313.9
4.7. Βιομηχανίες βερνικοχρωμάτων, στιλβωμάτων και τυπογραφικών μελανών
314
4.8. Παρασκευή γεωργικών φαρμάκων και εντομοκτόνων
319.4
4.9. Παραγωγή εκρηκτικών
319.7
4.10. Κατασκευή πυροτεχνημάτων
319.8
5. Βιομηχανίες παραγώγων πετρελαίου και άνθρακα:
5.1. Βιομηχανίες επεξεργασίας πετρελαιοειδών
321
5.2 Εμφιάλωση υγραερίων
329.5
6. Βιομηχανίες προϊόντων εκ μη μεταλλικών ορυκτών:
6.1. Κατασκευή ειδών εξ αμιαντοτσιμέντου
336.3
6.2. Κατασκευή ειδών από αμίαντο
338
7. Βασικές μεταλλουργικές βιομηχανίες
34
8. Κατασκευή τελικών προϊόντων εκ μετάλλου, εκτός μηχανών και μεταφορικού υλικού:
8.1. Μεταλλικές κατασκευές (Γέφυρες, υπόστεγα, έργα υποδομής και παρόμοιες κατασκευές)
353.9
9. Κατασκευή μηχανών και συσκευών, εκτός των ηλεκτρικών και των μέσων μεταφοράς:
9.1. Λεβητοποιεία
369.1
9.2. Κατασκευή σιλό, κοχλιομεταφορέων, μεταφορικών ταινιών και αερομεταφορέων
369.3
10. Κατασκευή ηλεκτρικών μηχανών, συσκευών και λοιπών ειδών:
10.1 Κατασκευή συσσωρευτών μολύβδου
372.1
11. Κατασκευή μεταφορικών μέσων:
11.1. Ναυπήγηση και επισκευή σκαφών
381
11.2. Κατασκευή σιδηροδρομικού και τροχιοδρομικού υλικού
382
12. Θερμοηλεκτρικοί σταθμοί παραγωγής
411
13. Παραγωγή καυσίμου αερίου πόλεως
412
14. Υφαντικές βιομηχανίες:
14.1. Βαφεία, τυποβαφεία, φινιριστήρια
237
15. Εργασίες με ραδιενεργά υλικά ή ιοντίζουσες ακτινοβολίες
16. Εργοτάξια μεγάλων δομικών έργων (σήραγγες, φράγματα) κατασκευές δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης, λιμενικά έργα, οικοδομικά έργα πάνω από 2.000 μ3 ειδικά δομικά έργα.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β
Στην κατηγορία Β υπάγονται όσες επιχειρήσεις δεν υπάγονται στις Κατηγορίες Α και Γ.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Γ
ΚΩΔΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜ.
1. Γεωργία
01
2. Κτηνοτροφία
02
3. Εμπόριο, εστιατόρια, ξενοδοχεία, επικοινωνίες μεταφορές, αποθηκεύσεις εκτός από τα συνεργεία συντήρησης σιδηροδρομικών γραμμών, τις διαδικασίες σύνθεσης και ελιγμών αμαξοστοιχιών, τις μεταφορές και αποθηκεύσεις υγρών και αερίων καυσίμων και τις αποθήκες μετά ψύξεως που υπάγονται στην Κατηγορία Β. Τα μεταφορικά μέσα και οι αποθήκες που ανήκουν σε συγκεκριμένη επιχείρηση &ι εξυπηρετούν αποκλειστικά αυτή κατατάσσονται στην ίδια κατηγορία με την επιχείρηση.
6,7
4. Τράπεζες, λοιπά οικονομικά ιδρύματα, ασφάλειες, διεκπεραιώσεις υποθέσεων, ενοικιάσεις κινητών και ακινήτων και λοιπές υπηρεσίες εκτός απ τις υπηρεσίες περισυλλογής, μεταφοράς, επεξεργασίας και τελικής διάθεσης ακαθάρτων που υπάγονται στην κατηγορία Β
8,9
5. Διοικητικές και οικονομικές υπηρεσίες όλων των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας.
Στην παραπάνω περίπτωση η επιχείρηση κατατάσσεται στη πιο δυσμενή κατηγορία (δηλαδή σε αυτή με τη μεγαλύτερη επικινδυνότητα) ή σε αυτή που αντιστοιχεί στη σαφώς κυριότερη απασχόλησή της, αν αυτή αποτελεί πολύ σημαντικό ποσοστό των εργασιών της.
Ο τεχνικός ασφάλειας αμείβεται από τον εργοδότη του οποίου είναι τεχνικός σύμβουλος στα θέματα ασφάλειας των εργαζομένων. Ο τεχνικός ασφάλειας της επιχείρησης υπάγεται στον εργοδότη απευθείας, από τον οποίο όμως έχει ηθική ανεξαρτησία.
Το κόστος κυμαίνεται ανάλογα την δραστηριότητα της κάθε επιχείρησης και την κατηγορία επικινδυνότητας που ανήκει.
Με βάση την προηγούμενη κατηγοριοποίηση καθορίζονται συντελεστές από το Π.Δ.294/88 (άρθρο 3), που πολλαπλασιαζόμενοι επί τον αριθμό των εργαζομένων δίνουν τις ελάχιστες ώρες ετήσιας απασχόλησης τεχνικού ασφάλειας και γιατρού εργασίας για κάθε μία από τις κατηγορίες επιχειρήσεων που κατανέμονται κατά μήνα με κοινή συμφωνία εργοδότη και Επιτροπής Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας:
α. Κατηγορία Α
Ώρες ετήσιας απασχόλησης ανά εργαζόμενο
Αριθμός εργαζομένων
Τεχνικός ασφάλειας
Γιατρός εργασίας
έως 500
501 έως 1000
1001 έως 5000
5001 και άνω
3,5
3,0
2,5
2,0
0,8
0,8
0,8
0,8
β. Κατηγορία Β
Ώρες ετήσιας απασχόλησης ανά εργαζόμενο
Αριθμός εργαζομένων
Τεχνικός ασφάλειας
Γιατρός εργασίας
έως 1000
1001 έως 5000
5001 και άνω
2,5
1,5
1,0
0,6
0,6
0,6
γ. Κατηγορία Γ
Ώρες ετήσιας απασχόλησης ανά εργαζόμενο
Τεχνικός ασφάλειας
Γιατρός εργασίας
0,4
0,4
Οι ώρες αυτές δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να είναι λιγότερες από 25 ώρες για επιχειρήσεις που απασχολούν μέχρι 20 εργαζόμενους, 50 ώρες για επιχειρήσεις που απασχολούν από 20 μέχρι 50 εργαζόμενους, και 75 ώρες για επιχειρήσεις που απασχολούν άνω των 50 ατόμων. (Π.Δ.17/96, άρθρο 4, παράγραφος 3). Εξαιρούνται ορισμένες περιπτώσεις εποχιακών επιχειρήσεων, για τις οποίες υπάρχει και σχετική εγκύκλιος.
Χρήσιμα Links:
- ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ⤴︎
Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας - Σ.Τ.Α.Ε. ⤴︎
Σύλλογος Τεχνικών Ασφαλείας Ελλάδος - Σ.ΕΠ.Ε. ⤴︎
Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας